کد مطلب:188948 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:203

نقش محبت
محبت گرایش و عشق محب به محبوب و معشوق است. انگیزه محبت زیبایی های معشوق است كه به عاشق جلوه گر می شود. اگر عاشق زیبایی در معشوق خویش نبیند، هیچ گاه نسبت به وی محبت نخواهد داشت.

زیبایی ها مراحل دارد. هر مقدار زیبایی برتر جلوه گر شود، جاذبه محبوب بیشتر می شود. و اگر در راه محبوب زیبایی ها شكوفا شدند، محب را آن مقدار مجذوب خود می سازد كه زشتی ها را نیز زیبا می بیند، حب الشی یعمی و یصم، «محبت به چیزی، كور و كر می كند.» پی آمد محبت، پیروی محب از محبوب است. آن كسی كه از محبوب خود پیروی نكند در تحقق عشق باید تردید نماید. زیرا عاشق دلباخته معشوق بوده و ممكن نیست از فرمان معشوق سرپیچی كند، ان كنتم تحبون الله فاتبعونی یحببكم الله. [1] «اگر خدا را دوست می دارید مرا (پیامبر) پیروی كنید، آنگاه خدا شما را دوست خواهد داشت.» محبت دو جانبه است. هم خدا محبوب شماست، و هم شما محبوب خدا هستید. نقش محبت پیروی از محبوب و معشوق تا رسیدن به وصال معشوق است. عاشق آن كسی است كه در پی معشوق حركت كند تا به وصال خویش برسد و از معشوق خویش كامیاب شود.

بدین خاطر محبت همانند موتور پر توان است كه عاشق را به سوی



[ صفحه 103]



معشوق سوق می دهد. هر مقدار محبت بیشتر، سرعت حركت بیشتر خواهد بود.

بر این اساس آنچه انسان را وادار به پیروی از حق می كند كه در اندیشه، حق بیاندیشد و در رفتار، رفتار همگون با حق داشته باشد، محبت است. انسان دین باور عاشق و محب حق می باشد. محبت است كه محب را وادار به پیروی از محبوب می كند. از این حقیقت باقر العلوم علیه السلام این گونه پرده برداشته است: هل الایمان الا الحب. [2] «ایمان جز محبت چیز دیگری نیست».

این حقیقت فراگیر است و محبت در دل ذرات هستی جای گرفته است. هر موجودی به سوی محبوب خویش در حركت است، الی الله تصیر الامور. [3] «بازگشت امور به جانب خداست.» همه موجودات سرود عشق می سرایند، ان من شیء الا یسبح بحمده. [4] هر انسان حتی هر جمادی در نهایت به وصال محبوب خویش می رسد.

باقر العلوم علیه السلام این حقیقت را چنین بیان می كند:

برید بن معاویه می گوید فردی كه از بلاد خراسان پیاده به زیارت حضرت آمده بود، به حضور ابوجعفر علیه السلام رسید. هنگامی كه در محضر حضرت نشست پاهای ترك خورده و زخم دار خویش را به حضرت نشان داد و گفت: محبت شما اهل بیت مرا به اینجا كشانده است! باقر العلوم علیه السلام فرمود: اگر سنگی ما را دوست بدارد، خدا آن را با ما محشور خواهد نمود.



[ صفحه 104]



دین جز محبت چیز دیگری نیست، و الله لو احبنا حجر حشره الله معنا و هل الدین الا الحب. [5] از گفتار عرشی این نكته مهم به كف می آید كه عاشق و محب به وصال معشوق و محبوب خویش خواهد رسید. این گفتار آشكار می سازد كه محبت و عشق تنها در میان انسان ها نیست؛ بلكه فراگیر همه موجودات است. به جریان علی علیه السلام با حارث همدانی در همین راستا توجه كنید.


[1] آل عمران، 31.

[2] البرهان في تفسير القرآن، ج 2، ص 22.

[3] شوري، 42.

[4] اسراء، 44.

[5] البرهان في تفسير القرآن، ج 2، ص 22.